Kredyty waloryzowane do obcych walut były przedstawiane przez banki w samych superlatywach. Rzeczywistość okazała się jednak zupełnie inna, a nieprzewidywalne wzrosty kursów walut stały się przyczyną licznych dramatów. Całe szczęście jest wyjście z tej sytuacji – unieważnienie kredytu. Kiedy warto się o nie ubiegać i jak uzyskać sprawiedliwe rozstrzygnięcie sprawy? Wyjaśniamy najważniejsze kwestie.
Jaki rodzaj kredytu walutowego można unieważnić?
Kredyty walutowe i waloryzowane do waluty obcej to inne instrumenty finansowe. W przypadku kredytu walutowego (dewizowego) kredyt jest udzielany w innej walucie niż krajowa – dotyczy to zarówno wypłaty kredytu, jak i harmonogramu spłaty, który jest wyrażany w określonej obcej walucie. Dochodzi w nim więc do rzeczywistego transferu waluty obcej.
Kredyt waloryzowany do obcej waluty (błędnie określany jako „walutowy”) to z kolei kredyt złotówkowy, którego spłata jest uzależniona od ustalanego przez bank kursu waluty obcej (na jego podstawie są wyliczone raty kredytu). W zależności od konstrukcji umowy, kredyt waloryzowany może być indeksowany (kwota kredytu jest wyrażona w złotówkach, ale podstawę do naliczenia rat stanowi równowartość kredytu w walucie obcej) lub denominowany (saldo zobowiązania jest określane w walucie obcej, ale kredyt jest uruchamiany w złotówkach).
Kredyty denominowane i indeksowane do waluty obcej pozwalają bankowi jednostronnie określać wartość zadłużenia. W jaki sposób? Wyliczenia dotyczące spłaty opierają się na wewnętrznych tabelach kursowych banku – są one ustalane dowolnie i bez przejrzystych kryteriów. Umowy często zawierają niedozwolone klauzule abuzywne, powodujące nieuczciwe przeliczanie zobowiązań. Dlatego kredyty denominowane i indeksowane można skutecznie unieważnić.
Czy można unieważnić kredy w innej walucie niż frank szwajcarski?
Unieważnienie kredytu waloryzowanego do obcej waluty jest możliwe do osiągnięcia bez względu na to, czy zobowiązanie dotyczy franków szwajcarskich, euro czy jakiejkolwiek innej waluty. Co prawda, sprawy związane z kredytami we frankach zyskały znacznie większy rozgłos, ze względu na ogromną liczbę poszkodowanych oraz dynamiczną zmianę kursu, która doprowadziła do znacznych wahań rat kredytów. W umowach waloryzowanych do euro lub innych walut obcych również występują jednak niedozwolone mechanizmy oraz klauzule abuzywne. A jeśli bank dokonuje przeliczeń jednostronnie oraz dowolnie ustala kurs waluty obcej, można domagać się zwrotu nadpłaconych pieniędzy.
Czy ugoda z bankiem to dobry pomysł?
Banki są świadome niezgodności umów z prawem, dlatego proponują swoim klientom zawieranie ugód. Czy warto się zgodzić na taką propozycję? Celem banku jest zwykle zminimalizowanie własnych strat, które odbywa się kosztem kredytobiorców. Trudno liczyć w tej sytuacji na sprawiedliwe potraktowanie. Banki stosują różnorodne praktyki (mają sporą swobodę w kształtowaniu ugód), proponując np. przewalutowanie samego kapitału kredytowego pozostałego do spłaty na dzień zawarcia ugody, bez uwzględnienia rat spłaconych do tej pory. Przewalutowanie odbywa się również po niekorzystnej dla klienta stawce, więc korzyści są tu jedynie pozorne. W świetle prawa umowa zawierająca szkodliwe klauzule, od początku była nieważna. I dlatego to bank powinien zwrócić kredytobiorcy pieniądze.
Ugoda sądowa – jak wypracować sprawiedliwe porozumienie?
Wypracowanie sprawiedliwego porozumienia z bankiem wymaga złożenia pozwu do sądu, a następnie prowadzenie mediacji, które doprowadzą do ugody sądowej. Negocjacje muszą przynosić korzyści dla każdej ze stron. W przypadku kredytobiorcy powinno być to unieważnienie umowy kredytu, usunięcie hipoteki z księgi wieczystej kredytowanej nieruchomości, a także zwrot nadpłaconych rat razem odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Jak w takim razie może skorzystać na tym bank? Niższe koszty postępowania sądowego i klauzula poufności są zwykle satysfakcjonujące.
Jak wypracować ugodę sądową z bankiem, która będzie sprawiedliwa i pozwoli szybko zamknąć sprawę? Najlepiej zwrócić się z tym do fachowców. Życie Bez Kredytu (ŻBK) ma już na koncie ponad 300 wygranych spraw na kwotę ponad 100 mln złotych. Departament Mediacji i Ugód ŻBK składa się z wybitnych specjalistów, którzy zapewniają opiekę na każdym etapie procesu oraz prowadzą negocjacje równolegle do postępowania sądowego. ŻBK pomoże uzyskać ugodę bez względu na to, w jakiej walucie był zaciągany kredyt walutowy. Dzięki nim odzyskasz wolność finansową.
